Kondansatör Sanayisi
İnsanlığın iki metal tabaka arasına bir yalıtkan
malzeme yerleştirmek suretiyle icat ettiği kondansatörler, büyük bir sanayi
alanı oluşturmuş ve günümüzde milyonlarca doların döndüğü bir pazar haline
gelmiştir. Öyle ki farklı uygulamalar için farklı büyük alt kollara ayrılmış,
pazar içinde birçok pazar oluşturmuştur. Kondansatör sanayisi, diğer teknolojik
gelişmelerden fazla etkilenmemiş, yapımında kullanılan malzemelerin
çeşitliliğinden ziyade yapı ve fiziksel boyutunda gelişmeler görülmüştür.
Alüminyum hâlâ elektrotlarda kullanılan yegâne malzemedir. Yağ
emdirilmiş kâğıtların yalıtkan malzeme olmaktan çıkması ise 1960'lı yıllara
rastlar. Plastik filmlerin yalıtkan olarak kullanılmasıyla beraber kondansatör
teknolojisinde en büyük ilerleme kaydedilmiş, kâğıtlı kondansatörler tedavülden
kalkmaya başlamış ve kuru yalıtkanlı kondansatörler ortaya çıkmıştır. Yine bu
ilerlemeyle birlikte kondansatör imalatında devrim niteliğinde gelişmeler
olmuş, çok küçük boyutlu ve ucuz kondansatörlerin üretimi mümkün olmuştur.
Modern kondansatör sanayisindeki
büyüme, II. Dünya Savaşı'nda elektronik
bilimindeki gelişmelerle tetiklenmiştir. Barışın sağlanmasının ve elektronik
bilimine yeni alt dalların eklenmesinin ardından dünya genelinde kondansatör
ihtiyacı inanılmaz bir şekilde artış göstermiştir. Ancak yandaki grafikte de görüldüğü
gibi, üreticiler açısından şanssız bir durum olarak, kondansatör sanayisi dünya
ticaretindeki ihtiyaç artış ve azalmalarından oldukça fazla etkilenmiştir, bu
da tüketicilerin kondansatör ihtiyacında büyük değişikliklere yol açmıştır. Bu
sebeple de kondansatör üreticileri öngörü yapmakta zorlanmış ve ağzı sıkılığı
tercih etmiştir.
Farklı kollardaki gelişmeler
·
Plastik film kondansatörler: Yalıtkan
malzeme olarak kâğıdın yerini plastik türevlerinin almasıyla birlikte
kondansatör sanayisinde büyük bir gelişme gözlenmiştir. Öncülüğü polyesterin yapmasıyla
birlikte polikarbonat, polistren ve poliprolen gibi malzemeler,
farklı yalıtkanlık özelliklerinden faydalanılarak kullanılmışlardır. Özellikle
geçmişte AC akımda kullanılan ve yalıtkan olarak P.C.B
(poliklorlu bileşikler) taşıyan kondansatörlerin çevre kirliliğine neden
olduğunun belirlenmesinin ardından, poliprolen yalıtkanlı kondansatörler AC
devrelerde yaygınlaşmaya başlamıştır. Yağ emdirilmemiş kuru yalıtkanlı
kondansatörlerin AC motorlarında ve floresan lambalarda kullanımının
yaygınlaşmasının ardından kısa süre içerisinde hem çevreye zararsız hem de
devreler için uygun büyüklüklerde kondansatörler imal edilmesi olanaklı hale
gelmişti. DC akım
için kullanılan kondansatörlerde de durum hemen hemen aynıydı ancak kâğıtlı
kondansatörler bir süre daha yaşamaya devam ettiler. Sadece modası geçmiş devrelerde kullanım alanı bulabiliyorlardı ancak
bu alan da zamanla plastik film kondansatörleri tarafından ele geçirildi. Bu
gelişmelerin ardından kâğıtlı kondansatörler piyasadan silindi, yerlerini
plastik filmli kondansatörler aldı ve 1980 yılında plastik film yalıtkanlı
kondansatörler piyasanın % 20'lik bir kısmını kapsamaktaydılar.
·
Seramik kondansatörler: Kondansatör
sanayisinin gelişiminde plastik film gibi seramik yalıtkanlı kondansatörlerin
de büyük etkisi vardır. Transistor gibi
elektronik elemanların yaygınlaşmasıyla birlikte düşük gerilim değerlerinde
çalışabilen kondansatörlere ihtiyaç duyuldu. Toleranlarının kararlı olmaması ve
sınırlı yüksek gerilimde çalışabilmeleri dezavantajlarına rağmen düşük
gerilimde çalışan devreler için disk seramik kondansatörler oldukça makuldü.
Baskı devre üretiminin artmasıyla birlikte Amerika,
Japonya ve Avrupa'da üreticiler haftada ortalama 1 milyon disk seramik
kondansatör imal etmeye başladılar.
·
Elektrolitik kondansatörler: Vakum tüplerinin tedavülden kalkıp yerine daha kararlı elektronik
elemanlarının gelmesiyle birlikte elektrolitik kondansatör ihtiyacında büyük
bir artış görüldü. Tüketici taleplerinde meydana gelen değişimler, üreticilerin
kondansatörler için kapasite ve gerilim taleplerinde değişmeye yol açmıştır.
Çünkü artık küçük devreler için yüksek kalitede ve uzun ömürlü kondansatörler
gerekiyordu, bu gelişmeler sonucunda elektrolitik kondansatör piyasası gelişti.
1980'li yıllarda bu tip kondansatörler piyasanın %37'sini elinde tutmaktaydı.
+90 212 343 50 40
+90 553 343 50 40
Yorumlar
Yorum Gönder